Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΝΟΤΑΣ ΚΥΜΟΘΟΗ

Η συνάντησή μας με την συγγραφέα και ζωγράφο Νότα Κυμοθόη έγινε μια από τις τελευταίες μέρες του Αυγούστου 2019, κατά την επίσκεψή της στο Μόντρεαλ.  Το εντυπωσιακό της χαμόγελό, η επικοινωνιακή της ικανότητα καθώς και η συναισθηματική της νοημοσύνη μας έβαλαν γρήγορα σε μια τροχιά συνέντευξης, στον κόσμο της,  με τον ήλιο έξω από το παράθυρο να μας κάνει συντροφιά και να φωτίζει έντονα το πράσινο της φύσης.   

Νότα Κυμοθόη, ένα όνομα και επίθετο που με πηγαίνει στη θάλασσα να γνωρίσω μια Νηρηίδα! Μίλησε μου λίγο για την ιστορία του ονόματός σου.

Νότα Κυμοθόη : Συνήθως δεν μιλάω γι΄αυτό, γιατί θα μας πάρει χρόνο πολύ και θα μιλάμε μήνες. Θα πω ελάχιστα. Νότα με έλεγε ο μακαρίτης ο πατέρας μου, από τότε που ακούω τ΄ όνομά μου κι είναι από το Παναγιώτα, γιατί η μακαρίτισσα η γιαγιά μου και μάνα του, από την οικογένεια Τσάους ή Τσαούση, ήρθε από τη Μικρασία η οικογένειά της κι είχε ρίζες από το Πωγώνι της Ηπείρου, κι εκεί τις Παναγιώτες τις λένε χαϊδευτικά Νότες. Απλά ο πατέρας ήθελε να θυμάται την Ήπειρο, γιατί η ιστορία αυτή, πάει πολύ πίσω στο χρόνο, μιας κι είχε φύγει από εκεί η προγονική ρίζα της μητέρας του. Από την μεριά του πατέρα του, όπου κι αυτό έχει αλλάξει με πολλές παραλλαγές σαν επίθετο, αλλά η ρίζα είναι η ίδια, υπάρχει μεγάλη κι ενδιαφέρουσα καλλιτεχνικής φύσεως ιστορία. Από την Καππαδοκία, Μικρά Ασία, Αμερική, Κύπρο, Ελλάδα, Αυστραλία, Μεξικό, Ν. Αφρική και Αυστρία, σκόρπια η οικογένεια και με άλλα επίθετα βρίσκεται και… ανέκτησα ένα όνομα που είχε χαθεί.

Το Κυμοθόη, σημαίνει η διασχίζουσα γοργά το κύμα, αυτή που ξεπερνάει τις δυσκολίες και προέρχεται από το κύμα +θοώ. Αρχαίο ελληνικό όνομα της παλαιάς μητριαρχικής οικογένειας, που ζούσε με ιερότητα στην Μικρά Ασία. Ναι, είναι και το όνομα μιας Νηρηίδας, από τις 50 κόρες του Νηρέα και λατρευόταν ως Θεά στην αρχαία Ελλάδα. Υπάρχει κι αρχαίος ναός στην Πάτρα. Ήταν και το πρώτο πλοίο των Ιώνων, που μετοίκισαν στην Μικρά Ασία, στ΄ αρχαία χρόνια. Ήταν επιτακτική ανάγκη να έρθει σ΄ εμένα, μια κατοικία της οικογένειας στην ίδια οδό, σ΄ένα προάστιο που δεν γνώριζα, ως διάλεξε κι ο Θεός, αφού μετά από πολλές οικογενειακές μου περιπέτειες, ήρθε αυτό το σπίτι σ΄εμένα.

Έτσι λοιπόν, ενώ τα πρώτα μου ποιήματα είχαν ακουστεί στο Γ΄ Πρόγραμμα από τον αείμνηστο Μάνο Χατζιδάκι, όταν ήμουν μαθήτρια στο Γυμνάσιο με το πατρικό μου επίθετο, ενώ είχαν εκδοθεί ποιήματά μου κι ένα δοκίμιό μου σε περιοδικά και στις συλλογικές εκδόσεις Πολύπτυχο των εκδόσεων Δρυμός ως Νότα Παπαδάκη (επίθετό του συζύγου μου τότε), όταν αποφάσισα να δημοσιεύσω την Ποίησή μου σε βιβλίο και να εκθέσω τα έργα ζωγραφικής μου, πήρα την απόφαση να μη πατήσω πάνω σε κανένα επίθετο πατρικό ή συζυγικό κι έτσι εκδίδονται τα βιβλία μου ως Νότα Κυμοθόη και υπογράφονται τα έργα ζωγραφικής μου ως Νότα Κυμοθόη ή απλώς Κυμοθόη, γιατί υπάρχει κι άλλη μεγάλη ιστορία…

Τι σε έφερε στον Καναδά; Έχεις απομονώσει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτής της χώρας που σου αρέσουν;

Ν.Κ, Ήρθα να επισκεφτώ τα παιδιά μου που ζουν στον Καναδά. Αγαπώ τον Καναδά, γιατί είναι μια πολύ όμορφη κι οργανωμένη χώρα. Ο πολιτισμός της σέβεται τους ανθρώπους. Υπάρχει κάτι οπού μου αρέσει πολύ, μέσα σε αυτήν εδώ την ομορφιά της φύσης οπού έχει όλη η χώρα, αλλά κι ο σεβασμός των ανθρώπων για το περιβάλλον τους μέσα στο οποίο ζουν, εργάζονται κι αναπτύσσονται. Προσφέρει στον κάθε άνθρωπο δυνατότητες, τις οποίες δεν σου προσφέρει άλλη χώρα. Στον Καναδά οι άνθρωποι, παίρνουν ένα πετραδάκι και χτίζουν γύρω του μια ομορφιά, μια ιστορία που τη χαίρονται όλοι. Είναι ο τρόπος, όπου παρουσιάζουν τα θέματα κι έχουν αναπτύξει πρωτοβουλίες όπου βελτιώνεται η ζωή σου και δεν βαλτώνει σε μίζερες καταστάσεις. Χαίρεται η ψυχή μου, όταν είμαι εδώ.

-Σε ποια στιγμή της ζωής σου άρχισες να γράφεις ποιήματα και ποια ανάγκη σε έσπρωξε να τα δημοσιεύσεις; Μίλησε μου λίγο για την στιγμή που αποφασίστηκε να μελοποιηθούν οι στίχοι σου. Θεωρείς πως τα βραβεία, είναι ένα είδος ανταμοιβής για τον δημιουργό; 

Ν.Κ. Ποίηση γράφω από μαθήτρια στο Γυμνάσιο. Ακούστηκαν τα πρώτα μου ποιήματα από το Γ΄ Πρόγραμμα της ΕΡΤ ( Ε.Ι.Ρ.Τ. ήταν τότε) όταν ήταν διευθυντής ο Μάνος Χατζιδάκις, του τα έστειλε η φιλόλογος καθηγήτρια της τάξης μου, Λιλίκα Κοτιώνη. Ήταν επί Χούντας και της άρεσε το ελεύθερο πνεύμα της σκέψης μου (αυτά έχουν δημοσιευθεί στο 3ο μου βιβλίο με τίτλο “Δίψα και Σιωπή”, το 1992 και με ένα ωραίο εξώφυλλο από έργο ζωγραφικής μου). Το πρώτο μου βιβλίο εκδόθηκε το 1990, με τον τίτλο “Φως και Σκοτάδι” πολλά χρόνια αργότερα και με Ποίηση που είχα γράψει στον Καναδά όπου ζούσα κι ήμουν έγκυος στην κόρη μου, το δεύτερο παιδί μου. Η απόφαση ήρθε μόνη της, γιατί πίστευα πως αυτά που έγραφα, θα είχαν να πουν κάτι διαφορετικό στους αναγνώστες μου, απ΄όσα διάβαζαν έως τότε.

Ήταν κι ο φίλος του πατέρα μου, ο Νικηφόρος Βρεττάκος που έλεγε συνεχώς πως αξίζει πολλά η ποίησή μου, το ίδιο κι ο Οδυσσέας Ελύτης, που μου έλεγαν να τα φτιάξω βιβλίο για να διαβαστεί απ΄τον κόσμο. Αλλά και ο Γιάννης ο Ρίτσος, που είχε διαβάσει τα παλιά μου ποιήματα από το 1976, έλεγε πως πρέπει να γίνουν βιβλίο. Το είχα πάρει απόφαση να δημοσιευτούν. Αποφάσισε να τα κάνει βιβλίο, ο αείμνηστος τότε Κώστας Κουλουφάκος των εκδόσεων Διογένης, με την παλιά ψηφιακή μέθοδο κι έτσι εκδόθηκαν τα πρώτα μου βιβλία “Φως και Σκοτάδι” 1990 και “Οιμωγές” 1991. Ακολούθησαν το βιβλίο μου “Δίψα και Σιωπή” 1992, “Ιύζουσα νήσος” 1995, “Ερώ” 1999. Αυτά είναι τα βιβλία Ποίησής μου που έχουν κυκλοφορήσει σ΄επίσημες εκδόσεις και κυκλοφορούν σε βιβλιοπωλεία.

Όταν παρουσιάστηκε η Ποίησή μου “Ερώ” στη στοά του βιβλίου, στο κέντρο της Αθήνας στην Ελλάδα, ήρθε και με βρήκε ο Ιωσήφ Μπενάκης, που μελοποιούσε ποίηση μεγάλων Ποιητών με τη συμφωνική κλασσική ορχήστρα της ΕΡT και μου είπε πως του αρέσει ιδιαίτερα το βιβλίο μου “Ερώ” ως τίτλος κι έχει τη διάθεση αν του επιτρέπω να μελοποιήσει ένα μέρος. Έτσι κι έγινε και περιλαμβάνεται σ΄ένα του cd, με τον τίτλο Γαλαξίας Νο2 και με την διεύθυνση ορχήστρας του Δεσποτίδη και να τραγουδά η υψίφωνος Μαρία Γράψα. Ήταν συγκινητικό για εμένα, γιατί ακούστηκε το έργο μου αυτό και γιατί στη συνέχεια για όλο του το έργο βραβεύτηκε ο Ι. Μπενάκης.

Τα βραβεία δίνονται για να ωθήσουν έναν νέο δημιουργό να συνεχίσει το έργο του, γιαυτό και ονομάζονται βραβεία. Αρκεί να μη σταθεί μόνον σε αυτά, αλλά να τα σεβαστεί και να συνεχίσει να εργάζεται, τιμώντας τους όσους έκριναν άξιο το έργο του.

Αισθάνθηκα μεγάλη τιμή, όταν το 1992, τιμήθηκα για την Ποίησή μου στην Ιταλία, με το Oscar A Di Bari Bruno Euroconcorso Di Poesia, Prima Classificata, για Ποίησή μου μεταφρασμένη στην ιταλική γλώσσα από τη σπουδαία μεταφράστρια του Ιταλικού Ινστιτούτου της Αθήνας, Anna Maria Benedini. Ακολούθησαν στη συνέχεια εκδόσεις βιβλίων μου για ιστορική έρευνα και δυο Μυθιστορήματα, το ένα με τίτλο “Η Δρασκελιά του Ήλιου” εκδόσεις Χ. Δαρδανός 2002  και το άλλο με τίτλο “Η Λύτρωση” εκδόσεις Ίαμβος 2006 και 2007 β΄έκδοση. Υπάρχει ανέκδοτη δουλειά πολύ σπουδαία Ποίηση και πεζογραφία, η οποία ευελπιστώ να βρει το δρόμο της προς την έκδοση.

“Το Λ των λέξεων και του Λόγου.” Δοκίμια! Νιώθεις πως με αυτό τον βιβλίο κλείνει ή ανοίγει ένας νέος κύκλος στη ζωή σου; Πως προέκυψε η συλλογή αυτών των δοκιμίων; Ξεφυλλίζοντας τις πρώτες σελίδες διακρίνω την χαρά αυτό το βιβλίο να αφιερωθεί σε πρόσωπα της ζωής σου. 

Ν.Κ. Αγαπούσα πάντα το Δοκίμιο ως είδος λογοτεχνίας. Είναι δύσκολο σαν είδος, αλλά προσφέρει γνώση και ταυτόχρονα δίνει την δυνατότητα στον αναγνώστη να κατανοήσει το επίπεδο του γράφοντος. “Το Λ των λέξεων και του Λόγου” σαν βιβλίο με αυτά τα Δοκίμια, δεν θα είχε προκύψει, αν δεν αναζητούσα τεκμηριωμένες απαντήσεις στις λογικές ερωτήσεις των παιδιών μου, των φίλων, γνωστών ανθρώπων της εποχής μου κι αναγνωστών μου. Σε μια εποχή, οπού η ασθένεια των γονιών μου και η αποκλειστική φροντίδα τους από εμένα, με ανάγκασε ν΄ αλλάξω τόπο στη ζωή μου. Αυτό το Λ στις κορυφές του Παρνασσού όπου έβλεπα καθημερινά, πίσω από τον οποίο βρισκόταν ο αρχαίος ναός του Απόλλωνος, ως Λόγος ιερός μιας άλλης εποχής με τα Δελφικά παραγγέλματα έφερε στο νου μου ιδέες. Ως λόγος κι υποχρέωση στους ανθρώπους που με έφεραν στη ζωή, ως λόγος υποσχέσεων οπού άλλοι δεν τήρησαν κι ανατράπηκε η ζωή μου. Ως λόγος όλων των λ που κρύβονταν στις λέξεις στην Ελλάδα, οπού τα νοήματά τους και η προφορά τους με προβλημάτιζαν κι αυτό το Λ στην έννοια ως Λόγος=Θεός, σε μια χώρα όπου η πολιτική οδήγησε στην οικονομική κρίση.

Γεννήθηκα στη Λιβαδειά κι αυτό το Λ στην Ελάτεια όπου μεγάλωσα ήταν διαφορετικό κι ενώ οι Λοκροί είχαν λόγους ιστορικούς, στη Λαμία όπου υπαγόταν η περιοχή τους, ξεθώριαζε για λόγους που μ΄ απασχολούσαν από παλιότερα. Κι ήταν κι αυτό το λ στο τέλος της λέξεως Μόντρεαλ όπου ζούσε η κόρη μου, η οποία είχε προσφέρει σ΄εμένα την Α΄έμπνευση από εκείνα τα Λ της λέξης ΑΛΑΛΚΟΜΕΝΑΙ, όταν ταξιδεύαμε κάποτε με τρένο από την Αθήνα. Κι ήταν όλα εκείνα τα Λ όλων των λέξεων οπού δεν κατάφερα ποτέ να εξηγήσω, μήτε να βρω τότε απαντήσεις, αλλά ήρθαν αργότερα. Κι όλα αυτά τα Λ και λ εκείνη την εποχή στην Λάρνακα της Κύπρου, όπου εργαζόμουν για την ιστορία της Κύπρου και για τον Φάκελο της Κύπρου.

Και ο λόγος στο όλο θέμα, όπου η κρίση της χώρας μου Ελλάδας με ανάγκαζε να είμαι σε μια διαρκή αναζήτηση εργασίας. Αλλά, ήρθαν όλα, σε μια εποχή, όπου έγιναν κι ήρθε κι αυτή η σχέση μου με την εφημερίδα “Αδέσμευτος” της Πάφου, όπου κάθε Σάββατο, υπήρχε ένα από αυτά τα Δοκίμια δημοσιευμένο, σε στήλη δική μου με τον ίδιο τίτλο:”Το λ των λέξεων και του Λόγου” γράφει η λογοτέχνης και ζωγράφος Νότα Κυμοθόη.

Έτσι λοιπόν, όταν αυτά τα Δοκίμια (κάποια είχαν δημοσιευθεί και σε εφημερίδα της Αμερικής και σε ιστοσελίδα του Καναδά) έγιναν βιβλίο, αφιερώθηκε στα παιδιά μου. Τα σπουδαιότερα Λ όλων των λέξεων και όλου του Λόγου για να υπάρχω, ν΄ αγωνίζομαι, να μπορώ, ν΄ αντέχω, να σκέφτομαι, να βελτιώνομαι και να ονειρεύομαι τα καλύτερα, ευχαριστώντας το Θεό και όλους για όλα!!!

Γιατί όλη μας η ζωή είναι μια γέφυρα, όπου μας ενώνει με όλους και με όλα, όπως αυτά όλα τα πολλά κι όμορφα γεφύρια του Μόντρεαλ!!! Κι ο ελληνισμός, όπου βρίσκεται εδώ στον Καναδά, αλλά στο Μόντρεαλ ιδιαίτερα, έχει καταφέρει πολλά, μέσα σε αυτήν την όμορφη χώρα, όπου ο χειμώνας της είναι δύσκολος, για όλους που κατάγονται από τη χώρα του ελληνικού φωτός. Ας διασχίζουμε λοιπόν αυτήν τη θάλασσα όπου μας χωρίζει με την Α΄πατρίδα γοργόφτερα κι ας έχουμε λόγους επικοινωνίας πάντα μεταξύ μας.

Έχεις ταξιδέψει σε πάρα πολλά μέρη στο κόσμο. Είναι τυχαίες οι επιλογές των χωρών ή κάτι συγκεκριμένο αναζητούσες στα ταξίδια σου;

Ν.Κ. Στις χώρες επιλογής μου (Ευρωπαϊκές) με οδήγησε η τέχνη του λόγου και του χρωστήρα και η αναζήτησή μου για θέματα που αφορούν τον ελληνικό πολιτισμό στις χώρες αυτές, η μελέτη ιστορίας της τέχνης, πολιτισμού και θρησκειών, τουρισμός κι αναψυχή, αλλά και η εργασία μου (Κύπρος). Σε άλλες ο γάμος μου και τα παιδιά μου (Καναδάς) και σε άλλες τελείως τυχαία και συμπτωματικά γεγονότα που εξελίχτηκαν σε αναζήτηση της πορείας του ελληνικού πολιτισμού σε αυτές (Ινδία, Αίγυπτος, Τουρκία). Ο ελληνικός πολιτισμός είναι σκόρπιος παντού κι αν συλλέξουμε ένα-ένα τα κομμάτια του, θα βρούμε πολλά κοινά σημεία του σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου.

Αν δεν κάνω λάθος, όταν θέλεις να εκφρασθείς μέσα από τη γραφή, διαβάζεις και μελετάς  και όταν νιώθεις την ανάγκη να χωθείς μέσα στα χρώματα επιλέγεις μοναχικούς περιπάτους, που θα σε οδηγήσουν στα πινέλα σου. Νιώθεις εκτεθειμένη όταν συμμετέχεις με τα έργα σου σε εκθέσεις ζωγραφικής;

Ν.Κ, Ο λόγος μου με λέξεις είναι έκφραση ψυχής κι ότι δεν μπορεί να λεχθεί με λόγια, εκφράζεται μέσα από τη ζωγραφική μου εικαστικά. Όταν ένα έργο μου έχει υπογραφή, σημαίνει πως είναι έτοιμο να μοιραστεί σε αναγνώστες ή φιλότεχνους θεατές. Αυτός είναι ο σκοπός του, να πει κάτι το διαφορετικό. Νιώθω πως έχω χρέος άσκησης παιδείας εκ των άνω προς τα κάτω. Αν ένα έργο τέχνης, δεν έχει τίποτα να προσφέρει στην έκθεση όπου συμμετέχει, νομίζω δεν έχει θέση. Δεν μου αρέσουν οι αντιγραφές, γιατί θεωρώ πως δεν αποτελούν τέχνη. Είμαι χαρούμενη όταν συμμετέχω σ΄εκθέσεις, όπου οι άνθρωποι θα έρθουν για να δουν αυτήν την έκθεση. Είναι ένας κόσμος, όπου αν δεν τον έχω μέσα μου έτοιμο, δεν μπορώ να τον αποτυπώσω στην επιφάνεια εικαστικής δημιουργίας μου. Κι όταν αυτός ο κόσμος βρει τρόπο να βγει προς τα έξω, ναι χαίρομαι να τον δείξω στον φιλότεχνο, μέσα σε μια έκθεση.

Πριν κλείσουμε και αφού σε ευχαριστήσουμε εκ μέρους του megreek.ca για την όμορφη παρέα και το πλούσιο επικοινωνιακό σου χαμόγελο, θα ήθελα να σε ρωτήσω κάτι διαφορετικό.. Τι κάνει τώρα η μικρή Νότα; Ποια είναι η αγαπημένη της γεύση; Σοκολάτα ή βανίλια;

Νότα Κυμοθόη : Η μικρή Νότα, το αθώο παιδί μέσα μου είναι χαρούμενο που γνώρισε την Μάνια και αγαπάει τις γεύσεις και της σοκολάτας αλλά και της βανίλιας. Ευχαριστώ πολύ για την όμορφη αυτή συνέντευξη.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Pin It on Pinterest