«Με μια λέξη: Υπερηφάνεια!»
«Πες. Τι θέλεις; Τι σε βασανίζει; Μπορείς να μου πεις τα πάντα. Θα κάνω ό,τι μπορώ για να σε βοηθήσω» Αυτή τη φράση νιώθεις να σου λένε τα μάτια και το χαμόγελο της Μαίρης Ντέρος. Ανοιχτόμυαλη, πρόθυμη, ευγενική, αυθόρμητη και αεικίνητη.
Συναντηθήκαμε στο γραφείο της. Ένα ζεστό φλιτζάνι αρωματικό τσάι, μια άνετη πολυθρόνα, ένα στρογγυλό φιλικό τραπέζι, ήταν αρκετά για να νιώσω σαν στο σπίτι μου. Το γραφείο της Δημοτικής Σύμβουλου της περιοχής του Parc-Extension στο διαμέρισμα Villeray, Saint-Michel, Parc-Extension, ένα διαμέρισμα 145.000 κατοίκων, η οποία επίσης είναι Σύμβουλος του Δημάρχου, Αντιδήμαρχος της Πολιτείας του Δήμου και Αντιδήμαρχος στο διαμέρισμα Villeray, Saint-Michel, Parc-Extension, είναι γεμάτο από αγαπημένα αντικείμενα 17 χρόνων σκληρής εργασίας και προσφοράς. Σαν μικρό παιδί, ήθελα να αγγίξω κάθε ένα από αυτά τα τόσο όμορφα αναμνηστικά και να μάθω την ιστορία του. Για να συγκεντρωθώ στο θέμα μας, κοίταξα τις σημειώσεις μου.
Μάνια Σαμπά : Κάθε χρόνο, στις 25 Μαρτίου, ο απανταχού ελληνισμός γιορτάζει την ημέρα της Εθνικής μας Ανεξαρτησίας και του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Ποια ήταν η πρώτη φορά που συμμετείχατε σε αυτήν την εκδήλωση της Ελληνικής εθνικής υπερηφάνειας, Τι θυμάστε από τότε;
Μαίρη Ντέρος: Πρώτα πρώτα η εκκλησία «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου» είναι στην περιοχή μου. Είμαι πολύ χαρούμενη και νιώθω ευλογημένη που έχω αρκετές ελληνικές εκκλησίες στην περιοχή του Parc-Extension. Είχαμε την «Παναγίτσα» που θα ξαναχτιστεί, είναι ο «Ευαγγελισμός», είναι η «Αγία Σοφία» που κοντεύει να τελειώσει το χτίσιμό της και είναι και «Άγιος Μάρκος». Έχω τέσσερις εκκλησίες, ελληνικές ορθόδοξες της ΕΚΜΜ και δύο που λειτουργούν με το παλιό ημερολόγιο. Αυτό το βρίσκω μεγάλη ευλογία. Η Εκκλησία μας γιορτάζει το χαρμόσυνο μήνυμα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Η 25η Μαρτίου είναι και η ημέρα της Εθνικής Ανεξαρτησίας της Ελλάδος. Με μια λέξη, υπερηφάνεια. Παρόλο που δεν είμαστε στην Ελλάδα, είμαστε εδώ και κρατάμε την ταυτότητά μας ζωντανή. Όσοι έρχονται από το εξωτερικό, τόσο από τις ΗΠΑ, όσο και από την Ελλάδα, μας θαυμάζουν, γιατί κρατάμε τον Ελληνικό πνεύμα πολύ πιο ζωντανό από ότι στην πατρίδα μας. Την ημέρα αυτή όλοι είναι Έλληνες και όσοι δεν είναι, γίνονται Έλληνες. Γεμίζει η περιοχή μου με ανθρώπους ελληνικής καταγωγής, έρχονται από όλες τις εκκλησίες, από όλες τις περιοχές στην οδό Jean-Talon. Γίνονται ένας ωκεανός γαλανός, με τις σημαίες.
Θυμάμαι, στην πρώτη τετραετία πριν από 17 χρόνια, είχε έρθει ένας νεαρός και μου είχε πει: «Κα Ντέρος θα ήθελα την άδεια να βάλω σημαίες της Ελλάδος επάνω στις λάμπες του δήμου». Του είπα πως απαγορεύεται, αλλά μπορείς να το κάνεις με έναν τρόπο που δεν θα μπορεί να σου μιλήσει κανένας. Να τις βάλεις από την μια λάμπα στην άλλη, κατά μήκος του δρόμου, να τις βάλεις το πρωί και μόλις τελειώσει η παρέλαση, να τις βγάλεις. Έτσι και έγινε και ήταν κάτι εντυπωσιακό. Δεν είμαι άνθρωπος που θα πάει κόντρα στους νόμους, αλλά όταν θέλουμε να στολίσουμε, να ομορφύνουμε μια εκδήλωση και δεν δημιουργούμε κινδύνους ή δεν εμποδίζουμε κανέναν, λέμε γιατί όχι; Είμαι εκεί για να διευκολύνω και να βοηθήσω .
Τα τρία μου παιδιά έχουν πάει στο σχολείο «Σωκράτης», γι’ αυτό έχω αρχίσει πολύ πιο νωρίς να συμμετέχω, όχι σαν Δημοτικός Σύμβουλος αλλά σαν μητέρα τριών παιδιών. Ήμουν εκεί κάθε χρόνο, φορτωμένη με τρία παλτό, γιατί έπρεπε να παρελάσουν με τη στολή του «Σωκράτη» και έτρεχα στο τέλος να τους ντύσω γιατί έκανε κρύο, γιατί έβρεχε ή χιόνιζε. Πιο παλιά θυμάμαι, πήγαινε ο πατέρας μου, τόσο στην παρέλαση όσο και μετά, στην εκδήλωση του Γενικού Πρόξενου, στις 6 το απόγευμα, στην Ελληνική Κοινότητα.
Μ. Σαμπά: Αργότερα, ως Δημοτική Σύμβουλος αντιμετωπίσατε ποτέ κάποια μεγάλα προβλήματα στη διοργάνωση;
Μ.Ντερος: Προβλήματα δεν είχαμε πότε, γιατί η παρέλαση γίνονταν κάθε χρόνο. Το σύστημα υπήρχε, ώστε να υποστηριζόμαστε από το δήμο. Κύριο μέλημά μας ήταν να είναι πάντα ο δρόμος καθαρός. Θυμάμαι, κάποια εποχή που χιόνιζε πολύ και δώσαμε μάχη με το προσωπικό. Καθαρίσαμε τα χιόνια μπροστά από τον Ιερό Ναό του Ευαγγελισμού, στην οδό Ogilvy και στη Jean-Talon, για να μπορέσουμε να δεχτούμε τον κόσμο και να βοηθήσουμε να γινει η παρέλαση. Η Κοινότητα,όμως, ισχυριζόταν πως θα ακυρώσει την παρέλαση επειδή ο δήμος δεν είχε καθαρίσει τους δρόμους. Εγώ, όμως, ενημέρωσα τον κόσμο ότι εμείς ήμασταν έτοιμοι. Τελικά, η Κοινότητα ακύρωσε την παρέλαση.
Μ. Σαμπά: Διακρίνω πολιτική αντιπαράθεση εδώ;
Μ. Ντέρος: Πάντα υπάρχουν πολιτικοί λόγοι, αλλά δεν θα ήθελα να μπω σε λεπτομέρειες.
Μ. Σαμπά: Κρατώ, από εκείνη την περίοδο, την αγωνία και το τρέξιμο σας για να γίνει η παρέλαση.
Μ. Ντερος: Το τρέξιμο πάντα υπάρχει, σε κάθε εκδήλωση, γιατί προσπαθούμε πάντα να ευχαριστήσουμε τον κόσμο. Δεν είναι μόνο με την Ελληνική παροικία, είναι, για παράδειγμα, και με αυτήν της Σρι Λάνκας. Κάθε καλοκαίρι κάνουν μια, ας την πούμε παρέλαση, τιμώντας τη θρησκεία τους. Σε αυτήν την εκδήλωση πρέπει να σκουπίσουμε πολύ καλά τους δρόμους, να τους καθαρίσουμε και να τους βρέξουμε, γιατί περπατούν ξυπόλητοι, ακολουθώντας ένα τεράστιο άρμα με τον Θεό τους ως αγαλμα, μέσα. Πέρσι είχαμε δυσκολίες γιατί υπήρχαν οικοδομές, έφτιαχναν κοντομίνιουμς, μπροστά από τον δικό τους ναό. Πάντα υπάρχουν δυσκολίες. Δεν μπορείς πάντα να κάνεις αυτό που πρέπει την εποχή που θέλουν, αλλά προσπαθούμε να κάνουμε ότι καλύτερο μπορούμε, για να τους δώσουμε την ευκαιρία να γιορτάσουν.
Μ. Σαμπά: Οι άλλες εθνότητες πως δέχονται τον δικό μας εορτασμό και την παρέλαση της 25ης Μαρτίου;
Μ. Ντέρος: Εκείνη την ημέρα γίνονται Έλληνες. Κρατούν, πολλές φορές, σημαίες και χειροκροτούν. Τους αρέσει, αλλά μαθαίνουν κιόλας. Βλέπουν πως υπάρχει οργάνωση και υποστήριξη από το δήμο. Μου χτυπούν μετά την πόρτα και μου λένε «Κα Ντέρος θέλουμε και εμείς να κάνουμε». Όμως, θα πρέπει να επικρατήσει η λογική, γιατί δεν μπορώ κάθε καλοκαίρι να κλείνω συνέχεια τους δρόμους, καθώς έχουμε 110 διαφορετικές εθνότητες στην περιοχή, με πολλές διαφορετικές θρησκείες. Ορισμένες φορές οι απαιτήσεις στους είναι υπερβολικές. Ζητούν μεγάλες αποστάσεις, αλλά δεν μπορούμε να κλείσουμε τόσους δρόμους όπως κάνουμε την 25η Μαρτίου που είναι μια εθνική Ημέρα Ανεξαρτησίας.
Μ.Σαμπά: Πάμε λίγο στον εορτασμό της 25ης Μαρτίου, της Εθνικής μας Ανεξαρτησίας, πιστεύετε πως οι φετινές μας εκδηλώσεις έχουν κάποια ιδιαίτερη βαρύτητα λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η πατρίδα μας;
Μ. Ντέρος: Στα πολιτικά της Ελλάδος δεν έχω «μπει» ούτε τα συζητώ, γιατί ασχολούμαι με την περιοχή μου, το Μοντρεάλ, τον Καναδά. Ό,τι και να πω λοιπόν, αν δεν μπεις στο χορό δεν μπορείς να ξέρεις, τι πραγματικά συμβαίνει. Ακούω κάποια πράγματα, αλλά δεν είμαι εκεί για να τα ζήσω, ώστε, να έχω άποψη. Όπως με κάθε παρέλαση που γίνεται στο κόσμο, το μήνυμα είναι πως, πρώτα από όλα, πρέπει να είμαστε ενωμένοι, αγαπημένοι και να αλληλοϋποστηριζόμαστε. Αυτήν την υπερηφάνεια που έχουμε, που είμαστε Ελληνες, αυτή η φράση που φέρεται να είπε ο Ουΐνστον Τσώρτσιλ: «Στο εξής δεν θα λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες», δείχνουμε ότι, ακόμη και αν σταματούν σε άλλες χώρες οι παρελάσεις ή ακόμη και στην Ελλάδα, ότι εμείς συνεχίζουμε να είμαστε περήφανοι που είμαστε Έλληνες, ότι το γιορτάζουμε και μεταφέρουμε αυτήν την υπερηφάνεια στα μικρά παιδάκια που σε κρύο, σε βροχή, σε χιόνι, είναι εκεί με τις στολές, με μια ζακετούλα από μέσα και παρελαύνουν χαρούμενα. Τώρα, μπορούν οι πολιτικοί στην Ελλάδα να πάρουν ένα μήνυμα από αυτά τα παιδάκια; Να βάλουν πίσω τις πολιτικές τους δόξες, τις προσωπικές τους φιλοδοξίες και να πουν «παιδιά θα δουλέψουμε για την πατρίδα»; Αυτό είναι στα χέρια τους και ό,τι γνώμη και αν έχω εγώ,δεν θα τους δώσει κανένα μήνυμα εκεί.
Εμείς, ως Έλληνες εδώ, συνεχίζουμε να ζούμε με την υπερηφάνεια μας και να δίνουμε το παράδειγμα στα παιδιά μας. Και να σου πω και κάτι προσωπικό; Εγώ δεν είχα την δυνατότητα να πάω στην Ελλάδα. Πήγα πρώτη φορά το 2001. Τα παιδιά μου όμως, μέσω των Ελληνικών σχολείων, μέσω των ελληνικών μουσικών εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων, αγάπησαν την Ελλάδα και πήγαν πολλές φορές. Γύρισαν τα ελληνικά νησιά, γνώρισαν κάθε γωνιά της Ελλάδος, πήγαν με τα χρήματά τους, με το κέφι τους και την αγάπη τους. Όταν βλέπω πως π.χ. στον σύλλογο “Συρτάκι”, παιδιά που πρωτογνώρισα σε εκδηλώσεις, να έχουν μεγαλώσει, να έχουν παιδιά και τώρα να διδάσκουν τα πιο μικρά και να συνεχίζουν αυτό τον κύκλο, δεν μπορώ παρά να μην κάνω τα πάντα και ως δήμος και με την βοήθεια του Καναδά, για να τους υποστηρίξω οικονομικά ή όπου αλλού μπορώ. Αυτά τα παιδιά έχουν ζήσει εδώ, έχουν γεννηθεί εδώ και πηγαίνουν σε παγκόσμιες περιοδείες. Μοιράζονται το ταλέντο τους, την αγάπη τους για τον Ελληνικό πολιτισμό. Όταν το βλέπω αυτό, τα αγαπώ και τα υποστηρίζω σαν μια μάνα που υποστηρίζει τα παιδιά της. Το λέω και ανατριχιάζω! Πως γίνεται να μην τα υποστηρίξεις, όταν αυτά τα παιδιά, είναι το μέλλον της παροικίας μας; Μέσα από ένα σύλλογο μικρό, μεγαλώνουν, διοικούν, οργανώνουν, αντιπροσωπεύουν παγκόσμια τον ελληνικό πολιτισμό, με συνέδρια λαογραφίας. Στο μέλλον, αυτά τα παιδιά θα διοικούν τα κοινοτικά μας. Γι’ αυτό πρέπει να δίνουμε πάντα την ευκαιρία στη νεολαία, να τους δώσουμε το περιβάλλον να μεγαλώσουν πνευματικά, να αγαπήσουν τον Ελληνισμό.
Από τα βάθη της καρδιάς μου, θέλω να υπάρχει πάντα συνεργασία με τους συλλόγους, τους οργανισμούς, την Κοινότητα μας. Είμαστε μια παροικία Ελλήνων, 100.000 άνθρωποι. Αν είμαστε ενωμένοι, είμαστε μια μεγάλη δύναμη για να πάει ο Ελληνισμός μπροστά. Ας βάλουμε στις άκρη τις μικρές διαφωνίες και διαφορές. Δεν τις έχουμε ανάγκη. Μόνο τότε δεν θα έχει τη δύναμη να μας χωρίσει κανείς. Μόνο έτσι θα πάμε μπροστά.