Dichotomous

Συνέντευξη με τους δημιουργούς της ταινίας, Φίλιππο Μπαλαμπάνο και Peter James

Με τη φρεσκάδα που έχουν οι νέοι για τη ζωή και την ωριμότητα που διακρίνει τη ματιά πίσω από την κινηματογραφική κάμερα, ο Φίλιππος Μπαλαμπάνος και ο Peter James ένωσαν τις γνώσεις, τις απόψεις, την αισθητική και τα όνειρα τους για να δημιουργήσουν μια ακόμη ταινία μικρού μήκους που δεν θα περάσει απαρατήρητη.

Το «Dichotomous», αποτελεί το δεύτερο μέρος μιας προγραμματισμένης κινηματογραφικής τριλογίας για την κρίση αξιών της Ελληνικής κοινωνίας. Παιδιά Ελλήνων μεταναστών από το Μόντρεαλ, ήταν εύκολο να δουν, να παρατηρήσουν και να συγκρίνουν το τότε με το τώρα, το εδώ με το εκεί και να αναρωτηθούν για το πώς και το γιατί;

Παραδέχονται πως έχουν πάθος με οτιδήποτε ελληνικό. Υπογραμμίζουν πως υπάρχει μια επική ποιότητα στην ελληνική κουλτούρα. Συμφωνούν πως ως λαός είμαστε άνθρωποι των άκρων. Χρησιμοποιώντας αυτά τα αξιώματα ως εργαλεία, άρχισαν να δίνουν μορφή στον καμβά τους και δε δίστασαν να αγγίξουν ένα θέμα –ταμπού για μεγάλο μέρος των Ελλήνων, τη Χρυσή Αυγή.
Λίγες μέρες πριν από την παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας «Dichotomous» στο Μόντρεαλ, συζητήσαμε για όλα όσα τους οδήγησαν να αποτυπώσουν σε φιλμ τις ανησυχίες, τους φόβους αλλά και τις ελπίδες τους για το αύριο της Ελληνικής κοινωνίας.

Me, Greek: Η ερμηνεία του όρου «διχοτομία» είναι η διαίρεση του όλου σε δύο μέρη που διαφέρουν ριζικά κατά τη βάση της διαίρεσης. Σε κοινωνικοπολιτικό επίπεδο, η πράξη αυτή οξύνει τις αντιθέσεις στο σύνολο των ανθρώπων, οι οποίες οδηγούν στη διάσπαση της ενότητάς του. Τους διχάζει. Πως τοποθετείται το «Dichotomous» (Διχασμένος) πάνω σ’ αυτό το αξίωμα;

Φίλιππος Μπαλαμπάνος: Μέσω από τον τίτλο και βέβαια μέσω της ταινίας επιχειρούμε να αναλύσουμε τον φόβο μας για το μέλλον. Ο μεγαλύτερος μας φόβος δεν είναι ούτε η κρίση, ούτε η Χρυσή Αυγή. Αυτό που μας ανησυχεί είναι η πιθανότητα δεύτερου εμφυλίου πολέμου.

Βλέπουμε έναν λαό να υποφέρει μαζικά, ενώ μια μικρή πλειοψηφία παίρνει αποφάσεις, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη την Ελληνική κοινωνία. Αντί να βλέπουμε ένα πανελλαδικό κίνημα να ζητάει συστηματικές αλλαγές και διαφάνεια από το καθεστώς, βλέπουμε δεξιούς κι αριστερούς να πολεμούν στους δρόμους.

Για αυτό λοιπόν τον λόγο επιλέξαμε τον τίτλο “Dichotomous”, διότι βλέπουμε έναν λαό διχασμένο που οδηγείται στην αυτοκαταστροφή του. Με τόσα κοινά προβλήματα  που προκαλεί η κρίση πως γίνεται οι πολίτες να πολεμούν μεταξύ τους;

Είναι η δεύτερη φορά, καθώς το «Dichotomous» αποτελεί συνέχεια του «#Pseudocracy», που καταπιάνεστε με ένα θέμα «ταμπού» για την Ελληνική κοινωνία. Με φανατικούς οπαδούς και φανατικούς εχθρούς. Αναφέρομαι στη «Χρυσή Αυγή». Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να περάσετε στο κοινό της ταινίας για το συγκεκριμένο πολιτικό χώρο;

Φ.Μ.: Ταμπού θεωρείται μόνο και μόνο επειδή, για κάποιο λόγο, η Ελληνική κοινωνία δεν θέλει να αποδεχτεί το τι συμβαίνει. Δυστυχώς, είμαστε ένας λαός των άκρων, όπως φαντάζομαι είναι οι περισσότεροι λαοί.

Peter James: Η άνοδος της Χρυσής Αυγής είναι από τις πιο τρομακτικές παρενέργειες της κρίσης, μόνο και μόνο επειδή μια τεράστια πλειοψηφία των μελών τους δεν έχουν καμία γνώση για το κόμμα, για την ιδεολογία του και για τα μελλοντικά πολιτικά του σχέδια.

Φ.Μ.: Στα νεανικά μου χρόνια, πέρασα αμέτρητες ώρες στις “ελληνικές” καφετέριες του Μόντρεαλ και ήμουν μέλος στα φόρουμ της Χρυσής Αυγής . Εκεί συζητούσαμε  το μεγαλείο της αρχαίας Ελλάδας, της ελληνικής φυλής, τον εχθρό τον Τούρκο, τις παγκόσμιες μυστικές συνωμοσίες κατά του Ελληνισμού κτλ. (γέλια…) Η διασπορά είναι εύφορη για εθνικιστικές ιδέες, διότι σαν ομογενείς, μαθαίνουμε από πολύ μικρά ότι η διατήρηση της κληρονομιάς μας είναι το σημαντικότερο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε. Δεν διαφωνώ με αυτή την λογική, αλλά πιστεύω ότι μας κάνει υπερβολικά αμυντικούς. Κι όταν ένας “Χρυσαυγίτης” αρχίσει να μιλάει για σιωνιστικές συνωμοσίες και αόρατους  εχθρούς, σε εφήβους που έχουν μάθει ότι οι πρόγονοι τους ήταν υπεράνθρωποι, πολύ εύκολα θα ενταχθούν σε αυτό το “Ελληνικότατο” κίνημα.

P.J.: Θέλουμε να δείξουμε ποιοι είναι αυτοί οι Χρυσαυγίτες της διασποράς με αντικειμενικό τρόπο. Θέλουμε να αναλύσουμε το “γιατί” και το “πως” γίνανε μέλη, έτσι ώστε να ενημερωθεί ο κόσμος για τους κινδύνους του εν λόγω κόμματος.

Φ.Μ.: Μακάρι να μου το είχε εξηγήσει κάποιος στην εφηβεία μου.

Σε κάποια σκηνή του «Dichotomous» δραματοποιείτε ένα πραγματικό περιστατικό που συνέβη πριν από μερικούς μήνες: Οι υπεύθυνοι του παραρτήματος της Χρυσής Αυγής στο Montreal παραχώρησαν συνέντευξη σ’ ένα από τα μεγάλα Καναδικά τηλεοπτικά δίκτυα για να παρουσιάσουν το έργο τους. Από τη συνέντευξη αυτή το κανάλι μετέδωσε μόλις λίγα λεπτά, προκαλώντας –κατά τους ντόπιους Χρυσαυγίτες- λανθασμένες εντυπώσεις στο κοινό. Τι ακριβώς θέλετε να δείξετε μ’ αυτή τη σκηνή της ταινίας;

P.J.: Οι ντόπιοι Χρυσαυγίτες, μετά από αυτή τη συνέντευξη είχαν πει ότι το μήνυμα που προσπαθούσαν να περάσουν αλλοιώθηκε με μοντάζ. Αποφασίσαμε να πάρουμε αυτά που είπαν, από αποσπάσματα στα οποία είναι ολοφάνερο πως δεν έχει κοπεί το πλάνο από μοντάζ και να τα μεταδώσουμε. Κάνοντας αυτό, γίνεται ολοφάνερη η γελοιότητα του μηνύματος τους. Χρησιμεύει επίσης για την τοποθέτηση της ταινίας στην καθημερινότητα του “ελληνικού” Μόντρεαλ.

Με κινηματογραφικούς όρους, το «Dichotomous» ανήκει στα δραματοποιημένα ντοκιμαντέρ μικρού μήκους. Ως ντοκιμαντέρ, θεωρείτε πως αιτιολογεί ή δικαιολογεί την ανάγκη ύπαρξης της «Χρυσής Αυγής»;

Φ.Μ.: Δεν θεωρούμε το “Dichotomous” ως δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ. Είναι μια δραματική ταινία, που βασίζεται σε αληθινά γεγονότα. Δεν δικαιολογεί την ύπαρξη τους αλλά, προσπαθεί να καταλάβει το κίνητρο που οδηγεί τον οποιοδήποτε ‘Ελληνα προς  τον φασισμό.

Αν κάνατε ένα αντίστοιχο «Dichotomous» με θέμα τον ακροαριστερό χώρο, ο οποίος στην Ελλάδα θεωρείται υπεύθυνος από πολλούς για μια σειρά εξτρεμιστικών πράξεων, πως θα τον παρουσιάζατε;

P.J.: Δεν το είχαμε σκεφτεί ποτέ, αλλά με τις απόψεις που έχουμε για τον εξτρεμισμό, πιστεύω πως μια τέτοια παραγωγή θα ήταν ενδιαφέρουσα.

Φ.Μ.: Θα κάνουμε «brainstorming» κι άν βρεθούμε με ένα άξιο σενάριο, θα δώσουμε τον ρόλο του Executive Producer στο megreek.ca (γέλια…) 

Πιστεύετε στην ανάγκη ύπαρξης των άκρων;

Φ.Μ.: Προσωπικά, δεν πιστεύω ότι η κοινωνία μας έχει την ανάγκη των άκρων. Όμως, εκτιμώ και κατανοώ τις περιστάσεις που οδηγούν τον μέσο πολίτη στα άκρα. Εάν δεν εφαρμοστούν ριζικές αλλαγές στο παγκόσμιο ακαδημαϊκό και πολιτικό σύστημα, θα υπάρχουν εξτρεμιστικά στοιχεία στην κοινωνία μας.

Πιστεύετε πως υπάρχει περίπτωση να πυροδοτηθούν αντιδράσεις από την προβολή της ταινίας; Με ποιους τρόπους σκοπεύετε να τις αντιμετωπίσετε;

P.J. : Όταν ο Φίλιππος μου πρότεινε την αρχική ανεπεξέργαστη εκδοχή της ιστορίας, ήξερα ότι υπήρχε η πιθανότητα για βίαιες αντιδράσεις. Μιλάμε τώρα γενικά, στο διαδίκτυο, στα κοινωνικά δίκτυα, στο YouTube κτλ.
Όσον αφορά στην προβολή· δεν ξέρω τι περιμένουμε ακριβώς. Πιστεύω πως η παρουσία των «Χρυσαυγιτών» στην ταινία ήταν τόσο δίκαιη όσο θα μπορούσε να είναι. Δεν τους δαιμονοποιήσαμε. Θα δούμε στην παράσταση. Αν υπάρχουν αντιρρήσεις, αμέσως μετά την προβολή θα ακολουθήσει συζήτηση με ερωτήσεις από το κοινό.

Η ταινία καταλήγει με μια αναπάντεχη σκηνή που προβάλλει το μεγαλείο της πολυπολιτισμικότητας του Καναδά. Από αυτό το σημείο, χωρίς βέβαια να αποκαλύπτουμε το τέλος της ταινίας, ποια θα μπορούσε να είναι η συνέχεια;

Φ.Μ.: Μια τέτοια ερώτηση δεν έχει συγκεκριμένη απάντηση. Εξαρτάται από τον θεατή. Αυτό που μπορώ να πω, και που θα ήθελα να το σκεφτούν όσοι δουν την ταινία είναι: η εν λόγω σκηνή έχει σαν σκοπό την ενσωμάτωση μιας τραγικής, με την κλασική της έννοια, αύρας γύρω από το πρωταγωνιστή.

Ποια είναι η φεστιβαλική πορεία του «Dichotomous» μέχρι σήμερα και τι προγραμματίζετε για τους επόμενους μήνες;

P.J.: Το φεστιβάλ για το οποίο δημιουργήθηκε η ταινία μας απέκλεισε από το διαγωνισμό διότι παραβιάσαμε τους κανόνες. Ζήτησαν μια ταινία 15 λεπτών και το “Dichotomous” φτάνει τα 29 λεπτά. Επειδή όμως τους άρεσε η ταινία, θα την προβάλλουν κατά την διάρκεια του φεστιβάλ “Greek Film& Foto Week” στο Τορόντο, ως “Official Selection” στις 12 Μαΐου.

Φ.Μ.: Έχουμε υποβάλλει την ταινία σε δυο Ισπανικά φεστιβάλ και στις επόμενες μέρες θα ολοκληρώσουμε τις αιτήσεις για περίπου 20 φεστιβάλ στην Ευρώπη, στις H.Π.Α. και φυσικά, στον Καναδά. Επίσης έχουμε στείλει την ταινία και στις Κάννες, στο “Cannes Short Film Corner 2013” και περιμένουμε απάντηση τις επόμενες μέρες. Στο περσινό φεστιβάλ δέχτηκαν το «#Pseudocracy» κι έτσι, ελπίζουμε να το επαναλάβουν.

Η παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο, 6 Απριλίου, στις 7:30μμ, στον κινηματογράφο J.A. de Sève Cinema (1400 de Maisonneuve Blvd. Ouest) του Montreal. Μέρος των εσόδων από τα εισιτήρια θα διατεθούν ως δωρεά στο “Project Hope For Greece”. Μιλήστε μας γι αυτή την πρωτοβουλία.

Φ.Μ.: Ως μέλη της καλλιτεχνικής κοινότητας ακούμε πάντα την ίδια ατάκα: “Μόνο να κρίνετε ξέρετε, αλλά λύσεις, δεν προτείνετε”. Θέλαμε να προσφέρουμε κάτι απτό, πέρα από την ταινία. Το μέρος των εσόδων που θα δοθεί στο “Project Hope For Greece” θα βοηθήσει όλους όσοι έχουν ανάγκη στην Ελλάδα, χωρίς να περάσουν κάποιο τεστ DNA για να αποδείξουν πως είναι απόγονοι των Δωριέων.

Ποιες ήταν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες γυρίστηκε η ταινία; Ποιες ήταν οι δυσκολίες που αντιμετωπίσατε;

P.J.: Πρέπει να το αναφέρουμε, για να το μάθουν όλοι οι αναγνώστες. Δουλέψαμε με μια ομάδα περίπου 30 ατόμων, οι περισσότεροι επαγγελματίες στο χώρο. Οι 7 ήμασταν Έλληνες, αλλά όλοι δουλέψαμε δωρεάν, διότι δεν είχαμε πόρους για να τους πληρώσουμε.
Δεκαοκταώρες βάρδιες για τρεις μέρες. Είχαμε 2 εβδομάδες για το μοντάζ, και κλασσικά, οι υπολογιστές μάς δημιούργησαν προβλήματα . Στη μέση αυτού του χάους, σταματήσαμε την παραγωγή, λόγω του αρραβώνα του Φιλίππου, και την επόμενη επιστρέψαμε στο μοντάζ.

Φ.Μ.: Ήταν από τις καλύτερες και πιο αγχωτικές εμπειρίες τις ζωής μου, κι ανυπομονώ να τη δει ο κόσμος. Στο κάτω-κάτω, γι’ αυτό τον λόγο τη γυρίσαμε.

Έχετε προγραμματίσει τη δημιουργία της επόμενης ταινίας σας; Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;

Φ.Μ.: Ο Peter θα αρνηθεί την επόμενη δήλωση, αλλά δεν με νοιάζει, θα σας την πω. (γέλια…) Θέλω του χρόνου να ολοκληρώσω την τριλογία, με ένα τελευταίο έργο για την κρίση. “#Pseudocracy, Reshaping the world 140 characters at a time”, “Dichotomous, After the lies came the Dawn”…  Και το τρίτο; “Dichocracy, Divide & Conquer”.

P.J.: Όταν μου πει την ιστορία, του το έχω ξαναπεί, μόνο τότε θα πάρω την απόφαση μου. Για την ώρα δεν έχει κάποια ιστορία, μόνο τον τίτλο και το “tag line”

Φ.Μ.: Με τίτλο και “tag line” αρχίζουν όλες η ταινίες (γέλια…).
Προς το παρόν, έχουμε ξεκινήσει τα σχέδια για άλλα έργα, ο Peter έχει αρχίσει ένα animation μικρού μικρούς κι εγώ μια σειρά web, για προβολή στο YouTube. Ψάχνουμε πάντα καινούργιες ιδέες για σενάρια, κι ότι και να λέει αυτός, περιμένετέ το! «Διχοκρατία, Διαίρει και Βασίλευε» 2014!!! (γέλια…)

Η συνέχεια επί της οθόνης…